Afval scheiden in de horeca levert direct winst op: lagere kosten voor restafval, een nette werkplek, tevreden gasten en je voldoet beter aan de regels. Of je nu een restaurant, café, bar of lunchroom runt, met een paar slimme ingrepen breng je structuur in je afvalstromen zonder dat het je team extra tijd kost.
Begin met een snelle afvalscan
Loop één drukke dag bewust mee door je zaak en noteer welke afvalstromen je ziet. Denk aan etensresten en swill, glas, papier en karton, plastic verpakkingen en blik, drankenkartons, koffiedik, frituurvet, statiegeldverpakkingen, klein chemisch afval en restafval. Schat volumes per zone: keuken, bar, spoelkeuken, terras en opslag. Zo bepaal je welke stromen prioriteit hebben en hoeveel inzamelmiddelen je nodig hebt.
- Keuken: veel organisch afval, verpakkingsfolie, drankenkartons, koffiedik.
- Bar: glas, blik, petflesjes (soms met statiegeld), citrusschillen.
- Magazijn: karton, folie van leveringen, pallets.
Kies de juiste inzamelmiddelen en plaatsing
Afvalscheiding werkt alleen als bakken logisch staan. Houd looplijnen kort en zorg dat de meest voorkomende stromen de grootste en best bereikbare bak krijgen.
Binnen: slim en compact
Plaats in de keuken en bij de bar compacte, lekdichte bakken met duidelijke kleurcodes en pictogrammen. Een voetpedaal voorkomt kruisbesmetting. Zet GFT of swill dicht bij de snij- en bereidingsplek, en een aparte bak voor plastic en blik bij het uitpakken van goederen. In de spoelkeuken hoort een glasbak binnen handbereik, plus een aparte opvang voor koffiedik als je dat wil laten ophalen of hergebruiken.
Buiten: volumes en hygiëne
Buiten heb je grotere rolcontainers nodig die goed afsluiten tegen ongedierte en geuroverlast. Check of er voldoende ruimte is voor manoeuvreren en of de locatie bereikbaar is voor de inzamelaar, ook tijdens leveringen. Overweeg om voor piekperiodes een extra container te plaatsen of tijdelijk vaker te laten ophalen; een rolcontainer huren is voor veel horecazaken een laagdrempelige manier om dit flexibel te regelen.
Duidelijke instructies voor je team
Maak het je medewerkers makkelijk. Hang per station een korte, visuele instructie met voorbeelden uit jouw keuken. Werk met ja/nee-lijstjes en foto’s van verpakkingen die vaak voorbij komen. Neem afvalscheiding op in de onboarding van nieuw personeel en wijs per dienst iemand aan die een korte eindcheck doet. Houd rekening met taalverschillen: pictogrammen en kleuren werken beter dan lange teksten.
Voorkom vervuiling van stromen
Een paar fouten zorgen al snel voor afkeur. Dit zijn veelvoorkomende missers en hoe je ze voorkomt:
- Nat organisch afval in de PMD-bak: zet PMD bij de uitpakplek, niet naast de snijplank.
- Viezigheid in papier/karton: vouw pizzadozen of vet papier bij restafval, schoon karton plat en droog houden.
- Glas met doppen en rietjes: doppen en plastic onderdelen apart; alleen leeg glas in de glasbak.
- Frituurvet bij restafval: gebruik een afsluitbare vetton; laat deze apart ophalen.
- Statiegeld door elkaar: bewaar petflesjes en blikjes met statiegeld apart en lever ze in; dat scheelt kosten en kan geld opleveren.
- Drankenkartons verkeerd: verzamel ze leeg, plat en bij de plastic/blik-stroom als jouw inzamelaar dat zo verwerkt.
Slimme manieren om restafval te verminderen
De goedkoopste kilo afval is de kilo die je niet produceert. Kleine aanpassingen maken veel verschil, zonder dat de gast er iets van merkt.
- Menu en mise-en-place: stem porties af op werkelijke afname en pas garnituren aan die vaak retour komen.
- Bestellen en opslag: gebruik FIFO, bewaarproducten op de juiste temperatuur en bestel vaker kleine hoeveelheden om bederf te beperken.
- Herbruikbaar servies en bekers bij consumptie ter plekke; dat scheelt een berg wegwerpafval.
- Communiceer met leveranciers over minder omverpakking of ompakken in herbruikbare kratten.
- Koffiedik apart houden voor ophalen of lokale toepassingen, zoals compost of bodemverbeteraar.
Kosten, contracten en samenwerking
Je tarief hangt af van volume, frequentie en de mate waarin je stromen schoon houdt. Papier/karton en glas zijn vaak voordelig bij goede scheiding. Voor GFT en PMD geldt: hoe schoner, hoe beter. Kies containerformaten op basis van piekdagen (weekend, evenementen) en laat liever iets vaker ophalen dan één te volle container te hebben. Overweeg een partner die meedenkt over routing, inzamelmiddelen en rapportages; in samenwerking met een ervaren afval bedrijf regel je de logistiek en zie je snel waar je nog kunt besparen.
Hygiëne en veiligheid eerst
Afvalscheiding mag de voedselveiligheid niet hinderen. Gebruik altijd afsluitbare bakken, werk met lekdichte zakken en vervang deze tijdig. Reinig vloeren en contactpunten rond de afvalstations dagelijks. Plaats containers niet vlak bij open vuur of luchtinlaten. Glas verplaats je in stevige kratten of met een glaswagen, en etensresten bewaar je koel als de ophaalfrequentie laag is, om geur en ongedierte te voorkomen. Verwijder scherp materiaal direct en veilig.
Meet wat werkt en stuur bij
Houd eenvoudige kengetallen bij: aantal volle zakken restafval per dag, kilo’s per couvert of per omzet, en hoeveel afkeur je krijgt bij controles. Plan maandelijks een korte rondgang: staan de bakken nog logisch, kloppen de pictogrammen met de praktijk en is iedereen op de hoogte van wijzigingen in assortiment of wet- en regelgeving? Kleine aanpassingen, zoals een extra binnentussenvat bij de bar of een grotere kartonbak bij het magazijn, leveren vaak meteen resultaat op.
